Üye Ülkeler:
WFP, FAO ile BM Genel Kurulu’nun kararları ile kurulmuş
olduğundan, anılan iki kuruluşun üyesi olan ülkeler ile
BM’nin diğer uzmanlık kuruluşlarının üyesi olan ülkeler
WFP çalışmalarına katılabilmektedirler. Ancak WFP’da oy
hakkı olan ülkeler İcra Kurulu’na üye olan 36 ülkedir.
Anılan 36 ülke rotasyona tabidir. Ülkemiz WFP İcra Kurulu
çalışmalarına gözlemci sıfatıyla katılım sağlamaktadır.
Tarihi
WFP, FAO ve BM Genel Kurulu’nun 1961 yılında kabul
ettikleri paralel kararlar ile üç yıllık deneme süresiyle
ihdas edilmiştir. Üç yıllık deneme süresinin sonunda,
çalışmalarının gerekliliğinin kabul görmesi üzerine, 6
Aralık 1965'te FAO Konferansı’nda, 20 Aralık 1965'te ise
BM Genel Kurulu’nda alınan paralel kararlar uyarınca WFP,
çoktaraflı gıda yardımına ihtiyaç olduğu sürece faaliyet
göstermek üzere süresiz olarak kurulmuştur.
WFP, BM Genel Sekreteri ve FAO Genel Direktörü tarafından
atanan bir İcra Direktörü ile dört yardımcısı tarafından
yönetilir. WFP İcra Direktörü'nün görev süresi 5 yıldır ve
bir kez yenilenebilmektedir. WFP İcra Kurulu’nda 36 üye
yer almaktadır. Bu üyeler Kurul’a listeyle önerilerek BM
Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC) ve FAO Konseyi
tarafından seçilir. İcra kurulu yılda en az 3 defa
toplanmaktadır.
Üye ülkeler kuruluşa yönelik yönlendirme çalışmalarını
beş liste altında gerçekleştirirler: D listesinde ülkemizin
de yer aldığı “donör” ülkeler yer alırken, genelde yardım
alan ülkelerin bulunduğu diğer listelerden A listesinde
Asya, B listesinde Afrika, C listesinde Latin Amerika ve
E listesinde de Doğu Avrupa ülkeleri yer almaktadır.
Kuruluşun yardım kaynaklarını büyük ölçüde ülkelerin
gönüllü katkıları oluşturmaktadır. Ancak son yıllarda
WFP’nin özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarından da
önemli miktarda katkı sağlamaya çalıştığı
gözlemlenmektedir. WFP mevcut durumda 80’i aşkın ülkede
açlıkla mücadele amacıyla programlar yürütmekte olup,
anılan ülkelerin tam listesine ve yürütülen programlarla
ilgili bilgilere WFP’nin internet adresinden
ulaşılabilmektedir.
WFP, çalışmalarının barış ve güvenliğe katkıları
dolayısıyla 2020 yılında Nobel Barış Ödülüne layık
görülmüştür.
Türkiye ile İlişkiler
Ülkemiz WFP’nin İcra Kurulu çalışmalarına düzenli ve
aktif katılım sağlamaktadır. Ayrıca, donör ülkeleri kapsayan
D listesi grubu üyesi olarak, anılan grubun çalışmalarını
yakından takip etmektedir.
Türkiye, 2004-2012 döneminde BM’ye yıllık katkılarımız
çerçevesinde WFP’ye gönüllü katkıda bulunmuştur. 2012’den
sonraki beş yıllık dönemde ise, 2013 ve 2015 yıllarında
ülkemizdeki Suriyeliler ile Suriye ve Irak’taki ihtiyaç
sahipleri için kullanılmak ve gıda alımları ülkemizdeki
tedarikçilerden yapılmak şartıyla gönüllü katkılarını
sürdürmüştür.
WFP, Suriye krizinin ortaya çıkmasıyla birlikte 2012
yılında ülkemizdeki Suriyelilere yönelik yardım
faaliyetlerine başlamıştır. Suriye krizi öncesinde
ülkemizde temsilciliği bulunmayan WFP’nin halihazırda
Ankara’daki ofisinin dışında Gaziantep, Hatay, İstanbul,
İzmir, Mersin ve Şanlıurfa’da ofisleri mevcuttur.
WFP halihazırda ülkemize ilişkin faaliyetlerini 2023-2025
WFP Türkiye Ülke Stratejik Planı kapsamında sürdürmektedir.
Türkiye, WFP’nin öndegelen tedarikçileri ve ortakları
arasında yer almaktadır.
|