G20, uluslararası sistemde başlıca gelişmiş ülkeler ile yükselen ekonomilerin küresel ekonomik karar alma süreçlerinde daha fazla temsil edilmesi ve uluslararası mali sistemin daha istikrarlı bir yapıya kavuşturulması amacıyla, 1997’deki Asya ve 1998’deki Rusya mali krizlerinin ardından 1999 yılında Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları düzeyinde oluşturulmuş, aşağıdaki üyelerden oluşan bir platformdur.

Türkiye, ABD, Almanya, Arjantin, Avustralya, Birleşik Krallık, Brezilya, ÇHC, Endonezya, Fransa, Güney Afrika Cumhuriyeti, Hindistan, İtalya, Japonya, Kanada, Kore Cumhuriyeti, Meksika, Rusya Federasyonu, Suudi Arabistan, Avrupa Birliği ve Afrika Birliği.

19 üye ülke ve AB ile Afrika Birliğinin yanısıra her yıl Dönem Başkanı tarafından birkaç ilave ülke toplantılara gözlemci olarak davet edilmektedir. İspanya, G20 üyesi olmamasına rağmen, G20 Zirveleri ile diğer toplantılara “daimi konuk üye” statüsünde iştirak etmektedir.

Dünya ekonomisinin yaklaşık %85’ini, ticaretinin %75’ini ve nüfusunun üçte ikisini temsil etmekte olan G20, farklı kıtalardan gelişmiş ve yükselen ekonomileri aynı platformda bir araya getiren, kapsayıcı yapısıyla uluslararası ekonomik düzlemde profili giderek yükselen bir oluşum olarak kendisini göstermektedir. 2008 yılında meydana gelen küresel mali krizin ardından G20 Liderler düzeyinde toplanmaya başlamıştır.

G20’nin mali ve ekonomik krize çözüm üzerine kurulan gündemi giderek küresel ekonomiyle bağlantılı, kalkınma, enerji güvenliği, iklim değişikliği, yoksulluğun giderilmesi, istihdam, yolsuzlukla mücadele ve gıda güvenliği gibi diğer alanlara da genişlemekte, günümüz ihtiyaçları doğrultusunda ekonomik ve mali sistemin yeniden yapılandırılmasına odaklanmaktadır.

G20’nin halihazırda daimi bir Sekretaryası bulunmamaktadır. G20’nin Dönem Başkanlığını üstlenen ülke bir yıl boyunca Sekretarya görevini de üstlenmektedir. Bir önceki yılın Başkanı, mevcut Başkan ve bir sonraki yılın Başkanından oluşan Troyka, G20 gündeminin devamlılığını sağlamaktadır.

Afrika Birliği’nin G20’ye daimi üyeliği 2023 G20 Yeni Delhi Zirvesi’nde onaylanmıştır.

2024 G20 Dönem Başkanlığı Brezilya tarafından deruhte edilmektedir. G20 Brezilya Dönem Başkanlığının teması “Adil Bir Dünya ve Sürdürülebilir Bir Gezegen İnşa Etmek” olarak belirlenmiştir.

2025 G20 Dönem Başkanı Güney Afrika Cumhuriyeti, 2026 G20 Dönem Başkanı ise ABD olacaktır.

Türkiye ve G20

Türkiye hem gelişmiş hem gelişmekte olan en büyük ülkeleri kapsayan temsil niteliği yüksek yapısıyla G20'nin küresel ekonomik işbirliği ve eşgüdüm açısından en uygun platform olduğunu değerlendirmekte ve G20’nin çalışmalarına aktif katkı sağlamaktadır.

Ülkemiz 1 Aralık 2014 tarihinde üstlendiği G20 Dönem Başkanlığını 15-16 Kasım 2015 tarihlerinde Antalya’da düzenlenen Liderler Zirvesi ile başarıyla tamamlamıştır. Dönem Başkanlığımız süresince 10 tanesi Bakan düzeyinde olmak üzere yaklaşık 60 resmi toplantı düzenlenmiş, bu toplantılara 15 bin civarında katılımcı iştirak etmiştir. G20 Antalya Liderler Zirvesi’ne ise yaklaşık 10 bin katılımcı iştirak etmiş ve Zirve çoğu yabancı olmak üzere yaklaşık 2500 basın mensubu tarafından takip edilmiştir. G20 Dönem Başkanlığımız sırasında yıl boyunca gerçekleştirilen toplantılar ve Antalya Liderler Zirvesi ülkemizin üstlendiği en büyük çaplı organizasyonlardan birisi olmuştur.

Dönem Başkanlığımız sırasında mevcut G20 gündemini ileri taşımak, G20 içerisinde gelişmekte olan ülkelerin önceliklerini gözetmek ve küresel ekonominin siyasi meselelerden bağımsız ele alınamayacağı gerçeğinden hareketle G20 gündemine küresel siyasi konuları taşımak ana hedeflerimizi teşkil etmiştir.

Dönem Başkanlığımız sırasında sözkonusu hedeflere ulaşılmıştır. G20’nin gündeminde yer alan vergiden, finansal istikrara kadar pek çok başlıkta somut ilerleme sağlanmıştır. Ayrıca G20 ilk kez Düşük Gelirli Gelişmekte Olan Ülkeler konusunda bir çerçeve belgesi kabul etmiştir. Yine G20 tarihinde ilk kez terörizmle mücadele ve mülteci krizi siyasi konular olarak resmi G20 Liderler Zirvesi gündeminin bir parçası haline getirilmiş ve terörle mücadele konusunda G20 Liderleri ilk kez bir bildiri kabul etmiştir. Mülteci krizi de kuvvetli bir paragrafla Antalya Zirvesi Sonuç Bildirgesinde yer almıştır.