Gelişen Sekiz Ülke (D-8) Teşkilatı

Kuruluş Tarihi: 1997

Merkezi: İstanbul

Genel Sekreter: Büyükelçi Isiaka Abdulkadir Imam (Nijerya)

Üye Ülkeler: Türkiye, Bangladeş, Mısır, Endonezya, İran, Malezya, Nijerya ve Pakistan

Teşkilatın Amacı: Kalkınma yolundaki ülkelerin dünya ekonomisi içindeki konumlarını iyileştirmek, ticari ilişkilerini çeşitlendirmek ve ticaret alanında üye ülkelere yeni imkanlar yaratmak, uluslararası seviyede karar verme mekanizmalarına güçlü biçimde katılımlarını sağlamak.

Teşkilat’ın Tarihi: Ülkemizin öncülüğünde, 1997 yılında İstanbul'da yapılan Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi ile kurulan Gelişen Sekiz Ülke Teşkilatı’nın (D-8) Daimi Sekretaryası da İstanbul’da bulunmaktadır.

Teşkilat’ın Önemi: Toplam nüfusu 1,2 milyar ve toplam ekonomik büyüklükleri yaklaşık 5 trilyon Dolar olan D-8 ülkelerinin toplam ihracatı küresel ticaretin %10’unu oluşturmaktadır. İslam coğrafyasının her bir köşesinde önde gelen ekonomileri bünyesinde barındırması D-8’e ayrı bir önem katmaktadır.

D-8 üyelerinin hepsi aynı zamanda İİT üyesi olan ve ilkeleri ile kapsadığı coğrafi alan itibariyle bölgesel olmaktan ziyade küresel bir oluşum özelliğine sahip olan D-8’e üyelik tüm gelişme yolundaki ülkelere açıktır.

Teşkilat’ın Faaliyet Alanları: D-8’in ana faaliyet alanları, tarım ve gıda güvenliği, ticaret, ulaştırma, sanayi ve enerji olup, sağlık ve turizm alanlarında da çalışmalar sürdürülmektedir. Bakanlar, Komiserler ve Sektörel Çalışma grupları toplantıları yapılmaktadır.

D-8 çerçevesinde işbirliği esas itibariyle sektörel bazda yürütülmektedir. Türkiye sanayi, sağlık ve çevre; Bangladeş kırsal kalkınma; Endonezya yoksullukla mücadele ve insan kaynakları; İran bilim ve teknoloji; Malezya finans, bankacılık ve özelleştirme; Mısır ticaret; Nijerya enerji; Pakistan ise tarım ve balıkçılık alanındaki işbirliği çalışmalarını koordine etmektedir.

Türkiye’nin Teşkilat’la İlişkileri: Ülkemiz, kurucusu olduğu D-8 Teşkilatı’na önem vermekte ve Teşkilat’ın faaliyetlerine aktif olarak katılmaktadır. 2017-2021 yılları arasında ülkemiz tarafından yürütülen D-8 Dönem Başkanlığı görevi, Nisan 2021’de düzenlenen D-8 10. Zirvesi’yle Bangladeş’e devredilmiş; Mayıs 2024 itibarıyla da Mısır tarafından devralınmıştır.

“Gazze’deki Durum” konulu Olağanüstü D-8 Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı, Sayın Bakanımızın evsahipliğinde 8 Haziran 2024 tarihinde İstanbul’da düzenlenmiştir. Toplantıda, Gazze’de derhal kalıcı ve koşulsuz ateşkes sağlanması ve İsrail’in Filistin halkına yönelik saldırılarının durdurulmasının talep edildiği bir Ortak Bildiri kabul edilmiştir.