DIŞİŞLERİ BAKANI HAKAN FİDAN- Değerli basın mensupları, konuşmamın başında
Bolu Kartalkaya’daki yangın faciasında hayatını kaybeden vatandaşlarımıza
Allah’tan rahmet diliyorum, yakınlarına da sabır diliyorum.
Değerli basın mensupları, kıymetli mevkidaşım Sayın Stenergard ve İsveç
Adalet Bakanı Sayın Strömmer’i bugün ülkemizde ağırlıyoruz.
Bugün aramızda aslında İçişleri Bakanımızın da olması gerekiyordu, Sayın
Ali Yerlikaya’nın, fakat Bolu Kartalkaya’daki yangın faciasından dolayı
kendileri orada olmak durumunda kaldılar, kendileri bugün aramızda
değiller. Normalde bu mekanizmayı dörtlü olarak kendilerinin de olduğu bir
formatta yapacaktık, planımızda.
Bildiğiniz gibi, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılış sürecinde Türkiye
bu konuda kendi güvenlik endişelerini merkeze alan bir müzakere sürecinde
bulundu. Özellikle, 2022 yılında Madrid’de yapılan NATO Zirvesi’nde Sayın
Cumhurbaşkanımızın İsveç ve Finlandiya liderleriyle bir araya geldiği
ortamda, güvenlik konusunda bir anlayış mutabakatına ulaşıldı. Özelikle,
terörle mücadelenin bu üç ülke arasında hangi esaslara dayalı yürütülmesi
gerektiği konusunda bir anlayış mutabakatı oldu. Daha sonra, 2023 yılındaki
Vilnius Zirvesi’nde bu anlayış mutabakatı pratikte nasıl hayata geçecek,
bunun bir mutabakatına varıldı. Bu mutabakat neticesinde bir güvenlik
mekanizmasının ihdas edilmesi kararlaştırılmıştı. İşte bugün, bu güvenlik
mekanizmasının Bakanlar seviyesindeki ilk toplantısına Türkiye’de ev
sahipliği yapıyoruz. Bu toplantıyı geçtiğimiz aylarda, aslında daha önce
yapacaktık, fakat Türkiye’ye gelirken değerli mevkidaşımın ve Sayın Adalet
Bakanı’nın uçakları arıza yapmış ve geri dönmek zorunda kalmışlardı. Daha
sonra toplantı tarihini değiştirdik, bugün nihayet çok şükür Ankara’da bir
araya geldik. Birçok kurumdan arkadaşlarımızın katılımıyla Milli İstihbarat
Teşkilatı’ndan, İçişleri Bakanlığı’ndan, Jandarma Genel Komutanlığı’ndan,
Emniyet Genel Müdürlüğü’nden, Adalet Bakanlığı’ndan arkadaşlarımız, İsveçli
muhataplarıyla hep beraber bir araya geldik ve bugün çok verimli ve
kapsamlı bir görüşme yaptık.
Değerli arkadaşlar, geçtiğimiz yıl İsveç’le diplomatik ilişkilerimizin
tesisinin 100. yıl dönümünü kutlamıştık. İsveç bizim için önemli bir ortak
ve müttefiktir. Bugünkü görüşmemizde iş birliğimizi güçlendirme
kararlılığımızı bir kez daha teyit ettik, bu yönde atacağımız adımları ele
aldık.
Ekonomik iş birliği, ikili ilişkilerimizin önemli bir boyutunu
oluşturmakta. Ticaret hacmimizi önümüzdeki dönemde 5 milyar Dolara
yükseltmeyi, inşallah hedefliyoruz. Bu çerçevede, geçtiğimiz Eylül ayında
gerçekleştirdiğimiz Ekonomi ve Ticaret Ortak Komitesi toplantısı önemli bir
fırsat teşkil etmiştir. Bu tür toplantıların ekonomik ilişkilerimize ivme
kazandıracağına inanıyoruz.
Halklarımız arasındaki bağlar da giderek güçleniyor. Geçen yıl yaklaşık 400
bin İsveçli turist ülkemizi ziyaret etti. İsveç’te yaşayan Türk toplumu da
ülkelerimiz arasındaki ilişkileri derinleştirmekte.
Değerli arkadaşlar, İsveç’in NATO’ya üye olmasının bilhassa güvenlik ve
savunma sanayii alanlarındaki ilişkilerimizi geliştireceğine inanıyoruz.
İsveç’in üyeliği NATO’ya da güç katmıştır. Güvenliğin bölünmezliği ve 360
derece güvenlik anlayışı doğrultusunda, tüm müttefiklerin birlik ve
dayanışma içinde hareket etmeleri gerektiğine inanıyoruz.
Aynı zamanda, AB üyesi olan İsveç’in ülkemizin AB üyelik sürecine yönelik
desteğine de güveniyoruz. AB üyeliğimizin önündeki engellerin aşılmasında
ve AB ile ilişkilerimizin ilerletilmesinde İsveç’in desteğinin etkin ve
görünür şekilde devam etmesini arzu ediyoruz.
Bugün gerçekleştirdiğimiz toplantıda, başta terörle mücadele olmak üzere,
ikili ve uluslararası güvenlik konularında fikir alışverişinde bulunduk.
İsveç’in PKK/YPG ve FETÖ’ye karşı attığı adımları ve alacağı ilave
önlemleri ele aldık. İsveç heyeti, terörün her türüyle mücadele vizyonu
ortaya koyan bir yol haritası sundu. Biz de değerlendirmelerimizi aktardık,
görüşmelerimiz devam edecek. Bu adımların devam etmesini ve sahada yansıma
bulmasını bekliyoruz.
Biz de Türkiye olarak İsveç’i terörle mücadele çabalarında desteklemeye
devam edeceğiz. İsveç’in bu olumlu yaklaşımı NATO’nun terörle mücadele
alanındaki kabiliyet ve gücünü artıracaktır.
Bunun yanı sıra, görüşmelerimizde savunma sanayii alanındaki iş
birliğimizin de müttefiklik ruhuna uygun olarak güçlendirilmesi gerektiğini
kaydettik.
Görüşmelerimizde, bölgesel ve küresel gelişmeleri de ele aldık. Suriye’deki
gelişmeleri değerlendirdik. Hamas ile İsrail arasındaki ateşkesin kalıcı
hale getirilmesinin önemine değindik. Rusya-Ukrayna savaşının yol açtığı
risk ve tehditler konusunda değerlendirmelerimizi paylaştık.
Ayrıca, PKK terör örgütünün bölgesel güvenliği ve istikrarı bozucu
faaliyetleri hakkında kapsamlı bilgi verdik.
Bugün ilkini gerçekleştirdiğimiz güvenlik mekanizması toplantısı, İsveç
tarafıyla kapsamlı ve faydalı istişarelerde bulunmamıza imkan tanımıştır.
Güvenlik mekanizması kapsamında önümüzdeki dönemde de düzenli aralıklarla
bir araya gelmeye devam edeceğiz. Müteakip toplantıya İsveç ev sahipliği
yapacak.
Bu vesileyle ülkemizi ziyaret eden değerli İsveçli Bakanlara ve heyetlerine
bir kez daha teşekkür ediyorum.
İSVEÇ DIŞİŞLERİ BAKANI MARIA MALMER STENERGARD- [SİMULTANE TERCÜME]
https://www.youtube.com/live/HUL8UG1XQ-s?si=tNDi34GfAbm_CNZA&t=374
İSVEÇ ADALET BAKANI GUNNAR STRÖMMER- [SİMULTANE TERCÜME]
https://www.youtube.com/live/HUL8UG1XQ-s?si=D_j3IDB6lGE3jmAj&t=714
SORU- [SİMULTANE TERCÜME]
https://www.youtube.com/live/HUL8UG1XQ-s?si=uWjlz-o9CP-cdd4a&t=985
İSVEÇ DIŞİŞLERİ BAKANI MARIA MALMER STENERGARD- [SİMULTANE TERCÜME]
https://www.youtube.com/live/HUL8UG1XQ-s?si=9yX7g6UYivT_zVR1&t=1035
İSVEÇ ADALET BAKANI GUNNAR STRÖMMER- [SİMULTANE TERCÜME]
https://www.youtube.com/live/HUL8UG1XQ-s?si=Ra6NDgfTiwNp4FvQ&t=1090
SORU- Benim sorum İsveçli Adalet Bakanı Strömmer’e olacak. Organize suç
olaylarındaki artışın İsveç’in en önemli gündem maddelerinden biri olduğu
malum. Peki, siz PKK terör örgütünün bu artan organize suç olaylarındaki
rolünü nasıl değerlendiriyorsunuz? Ayrıca, PKK terör örgütüne yönelik
atacağınız ilave adımlar nelerdir?
İSVEÇ ADALET BAKANI GUNNAR STRÖMMER- [SİMULTANE TERCÜME]
https://www.youtube.com/live/HUL8UG1XQ-s?si=dTyB82-1suFASyd_&t=1182
SORU- Sorum Sayın Bakan Fidan’a olacak. Sayın Bakan, bildiğiniz üzere Gazze
İsrail arasında ateşkes bazı ihlallerle birlikte devam ediyor. İnsani
yardım konusu da dahil olmak üzere Filistin’deki gelişmelerle ilgili
değerlendirmelerinizi öğrenebilir miyiz?
DIŞİŞLERİ BAKANI HAKAN FİDAN- Değerli arkadaşlar, nihayet uzunca bir
zamandan sonra, maalesef 50 bin masum insanın kaybından sonra, Gazze’de bir
ateşkese ulaşıldı. Bu bir nebze olsun bizim kalbimize bir ferahlık verdi.
Tabii ölenlerin, katledilenlerin üzüntüsü hep bizde olacak değerli
arkadaşlar.
Şimdi ateşkesin devam etmesi önemli. İfade ettiğiniz gibi yer yer İsrail
tarafından ihlaller olmakta. Bugün yine can kaybıyla sonuçlanan saldırılar
oldu özellikle Batı Şeria’da. Maalesef, biz Lübnan’daki ateşkesten de
görüyoruz ki İsrail ateşkes yaptığı zaman yüzde yüz, harfiyen buna uymuyor.
Belli ihlallerde bulunuyor. Umarız, bu ateşkes bütün bu provokasyonlara
rağmen devam eder. Çünkü, özellikle savaşan taraflar bir tarafa, 2 milyon
arada sıkışmış insan var kışın ortasında bu insanlar, Filistinli
kardeşlerimiz, evsiz, yurtsuz, susuz, gıdasız, ilaçsız durmaktalar. Bu
resmin bir an önce sona ermesi için ateşkesin bütün şartlarının hayata
geçmesi şu anda bizim en büyük önceliğimiz.
İnsani yardımların kesintisiz devam etmesi bu aşamada fevkalade önemli. Şu
anda hasta olan bazı kardeşlerimizin bir an önce sağlığına kavuşması, daha
fazla soğuktan ve gıdasızlıktan ölümlerin olmaması için insani yardımların
bir an önce yerine ulaşması gerekmekte.
Suriye’deki Esad rejiminin düşüşünden sonra arkasında Gazze’den gelen
ateşkes haberi, ki Türkiye’nin de bu yönde çok ciddi çabaları olmuştur,
başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere… Bu haberler bizi bölgede
gerçekten rahatlatmakta. Bölgemizin istikrara, barışa ve huzura ihtiyacı var
değerli arkadaşlar. Savaşa, gözyaşına ve yıkıma değil. Dolayısıyla, hem
Suriye’de hem Gazze’de yeniden yapılanmanın bir an önce başlaması
gerekmekte. Bu konuda ilgili arkadaşlarımızla da konuştuk özellikle
Suriye’nin yeniden yapılandırılması konusunda önümüzdeki günlerde Avrupa
Birliği’nin alacağı kararlar olacak. Dolayısıyla, değerli mevkidaşımla
bugün bu konuyu da gündeme getirdik. Suriye’ye yönelik yaptırımların
kaldırılması ve insani ve teknik yardımların organize bir şekilde
götürülmesi için uluslararası toplumun ciddi bir iş birliğine ihtiyacı var.
Buna paralel olarak, zaten ilk başından itibaren Gazze savaşı başlar
başlamaz insani yardımlarımızı biz Türkiye olarak seferber etmiştik, bunu
yapan birtakım uluslararası kurumlar, örgütler de vardı. Fakat,
biliyorsunuz geçtiğimiz yaz Refah Sınır Kapısına da gittik, orada da gördük,
yardımlarımız oraya kadar gelmişti ve oradan içeri girmiyordu. Şimdi bugün
ateşkesle beraber bu yardımların içeriye girme imkanı doğdu. Yardımlarla
beraber yeniden yapılanmanın da, yeniden inşanın da önemi çok büyük ve
binaların çoğu resimlerden de görüyorsunuz yıkılmış durumda, imha olmuş
durumda. Bunların tabii imarı ve yeniden yapılması zaman ve kaynak
gerektiriyor. Bunun için uluslararası toplumun mobilize olması gerekiyor. Bu
konuda daha etkin çalışacak birtakım donörler ve proje uygulama
mekanizmalarının hayata geçirilmesi gerekiyor. İnşallah, yeni bir çatışma
çıkmaz, biz de bundan sonraki diplomatik enerjimizi hem insani yardımların
hem yeniden inşa ve imar faaliyetlerinin koordinasyonuna yoğunlaştırırız.
Ben gerçekten buna yoğunlaşmak istiyorum. Geçen haftaya kadar, yoğun bir
şekilde ateşkes için uğraşıyorduk Bundan sonra da yeniden imarı için
inşallah uğraşmayı istiyoruz. Dolayısıyla, ateşkesin devam etmesi önemli.
Hem orada rehin alınmış 2 milyon Filistinlinin hayata tutunması için önemli
hem de bölgesel istikrarın devamı için önemli.
Ben tekrar bu vesileyle misafirlerimize katkıları için, bizimle beraber
oldukları için ayrıca çok teşekkür ediyorum.
* Interpress deşifresidir.