Teşkilatın Amacı: Avrupa’daki tüm havacılık katılımcılarının çalışmalarını koordine ederek, bir pan-Avrupa Hava Trafik Yönetim (ATM) sistemi geliştirmektir. Bu bağlamda teşkilatın ana faaliyet alanları, pan-Avrupa ATM ağının oluşturulması ve geliştirilmesi, Avrupa çapında sivil havacılık kurallarının hazırlanmasının ve düzenlenmesinin desteklenmesi, hava trafiğinin gelecekteki ihtiyaçlarının analiz edilmesi yoluyla bu ihtiyaçları karşılayacak tedbirler geliştirilmesi, Hava trafik hizmetlerindeki personelin eğitiminin sağlanması, Hava Seyrüseferleriyle ilgili çalışmalar ve deneyler yapılması, üye ülkelerin yaptıkları çalışma sonuçlarının analiz edilmesi, orta Avrupa bölgesinin hava trafik kontrol hizmetinin sağlanması ve üye devletler adına hava seyrüsefer ücretlerinin toplanmasıdır.
Kuruluş Tarihi: Kuruluş sözleşmesi 1960 yılında imzalanmış, 1963 yılında onaylanarak yürürlüğe girmiştir.	Merkezi: Brüksel	Genel Müdür: Eamonn Brennan (İrlanda) (Ocak 2018 – günümüz)

Üye Ülkeler

Teşkilata pan-Avrupa sathında aşağıda isimleri sayılan 41 ülke üyedir. Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Belçika, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çekya, Danimarka, Ermenistan, Estonya, Gürcistan, Finlandiya, Fransa, GKRY, Hırvatistan, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, Karadağ, Kuzey Makedonya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Moldova, Monako, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Türkiye, Ukrayna ve Yunanistan.

Türkiye’nin Üyelik Durumu

02.12.1988 ve 3504 sayılı Kanun uyarınca, Türkiye, 1 Mart 1989 tarihinde 41 üyeli Teşkilata 10’uncu üye olarak katılmıştır.

Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı - EUROCONTROL

Teşkilatın Tarihi

Teşkilatın kuruluş tarihçesi, I. Dünya Savaşından sonra uluslararası işbirliğinin yeni bir anlayışa kavuştuğu 1919 yılında hava seyrüsefer emniyeti konusunda imzalanan ilk sözleşmeye kadar uzanmaktadır. Bu anlayış, daha sonraları önce 1944 yılında Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatının (ICAO), 1960 yılında ise EUROCONTROL’ün kurulmasına temel oluşturmuştur. Bu süreçte Avrupa Birliğinin temelini oluşturan Avrupa bütünleşmesi fikri de EUROCONTROL Teşkilatının kurulmasında önemli bir etken olmuştur. Teşkilatın kuruluş sözleşmesi 13 Aralık 1960 tarihinde altı batı Avrupa ülkesi (Belçika, Fransa, Almanya Federal Cumhuriyeti, Lüksemburg, Hollanda ve Birleşik Krallık) tarafından imzalanmış, 1963 yılında da onaylanarak, yürürlüğe girmiştir.

Teşkilatın kuruluş Sözleşmesi ilk defa 1981 yılında uyarlanmıştır. Teşkilat, 1986 yılından itibaren Avrupa Sivil Havacılık Teşkilatı (ECAC) ile işbirliğine başlamıştır. 1993 yılından itibaren de EUROCONTROL’ün kuruluş felsefesini oluşturan “Tek Avrupa Hava Sahası”nın teşkiline yönelik çalışmalara başlamıştır. Bu alanda AB ile işbirliğine de o yıllarda başlanmıştır. Bu arada Teşkilatın kuruluş Sözleşmesi 1997 yılında yeniden gözden geçirilmiştir.

Teşkilat, Avrupa Birliği'nin, 2002 yılında havacılık hizmetleri ve hava seyrüsefer emniyeti konularından sorumlu Avrupa Hava Emniyet Ajansı'nı (EASA) kurmasıyla önemini kaybetme ve yetki alanının daralması tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. EASA’nın 2009 yılında tam işlevselliğe kavuşmasından sonra iki teşkilat arasında ATM alanında yetki paylaşımı sorunu iyice belirginleşmiştir. Bunun üzerine 2010 yılından itibaren EUROCONTROL bir dönüşüm sürecine girmiştir. Teşkilatı, günün koşullarına uygun kurumsal bir yapıya dönüştürmeyi ve insan gücü bakımından küçültmeyi hedefleyen söz konusu sürecin özünü, yeniden yapılanma, maliyetlerin kontrolü ve AB ile ilişkilerin düzenlenmesi alanları oluşturmaktadır. Ayrıca, dönüşümle sivil havacılık paydaşlarının da EUROCONTROL kararlarına katkılarının sağlanması hedeflenmektedir. Dönüşüm süreci henüz tamamlanmamıştır.

Dönüşüm bağlamındaki en önemli faaliyet, AB ile EUROCONTROL arasındaki ilişkileri düzenlemek amacıyla Üst Düzey İşbirliği Anlaşması (High Level Cooperation Agreement-HLA) imzalanmasıdır. Dönüşüm sürecinin sonunda EUROCONTROL’ün kuruluş anlaşmasının yeniden gözden geçirilmesi beklenmektedir.

Türkiye’nin Teşkilat ile İlişkileri

Sahip olduğu hava sahasının uluslararası trafiğin ana eksenlerinin üzerinde bulunması ve birçok ülke arasında teknik ve yasal altyapı bakımından ileri seviyede olması nedeniyle Türkiye, Teşkilatın önemli bir üyesidir. Bu bağlamda ülkemiz, bir yandan EASA ile ilişkilerini geliştirirken, diğer yandan EUROCONTROL’ün tüm Avrupa sathındaki işlevinin sürmesi ve erozyona uğramamasını hassasiyetle gözetmektedir.

Ülkemiz, 1994 yılında EUROCONTROL’ün nihai karar organı olan ve Bakanlar düzeyinde temsil edilen Daimi Konsey’in Başkan ve Başkan Yardımcılığı görevlerini üstlenmiştir. Ayrıca, Ajansın çalışma ilkelerini belirlemekten ve çalışmasını denetlemekten sorumlu Geçici Konsey’e danışmanlık hizmeti sağlayan, üyeleri seçimle belirlenen özel komitelerde geçmişte defalarca temsil edilmiş, halen de bu gruplarda temsilcilerimiz bulunmaktadır.

EUROCONTROL içerisinde ülkemiz tarafından halen sürdürülmekte olan etkin rollerden bazıları aşağıdadır:

• 2014-2015 dönemi için EUROCONTROL Geçici Konsey Başkanlığı görevini yürüten ülkemiz, 08 Aralık 2015 tarihinde Brüksel’de yapılan Konsey toplantısında bu göreve oy birliğiyle tekrar seçilmiştir. Bu görev 2017 yılına kadar sürdürülmüştür.
• Teşkilatın, stratejik kararlarının oluşturulduğu PC Başkanlık Bürosu’nun (PCPB) yanısıra ön kararların belirlendiği ve izlemenin yapıldığı bir birimi daha bulunmakta olup, bu birime Sekretaryanın daveti ile ülkemizce katılım sağlanmaktadır.
• EUROCONTROL’de açılmış bulunan Ülke İrtibat Ofislerinde Ülkemizden de bir temsilci görevlendirilmektedir.
• Avrupa Birliği tarafından 10 yıl süre ile EUROCONTROL’ün Şebeke Yöneticisi olarak tahsis edilmesi kararının ardından Şebeke Yönetimi Kurulu (NMB) toplantılarında da Ülkemiz temsil edilmeye başlanmıştır.
• EUROCONTROL Sivil Asker Paydaş Komitesi (CMSC) toplantılarına Ülkemiz temsilcileri tarafından etkin şekilde katılım sağlanmaktadır.
• EUROCONTROL Emeklilik Fonu Yönetim Kurulu’nda (PFSB) Ülkemiz üyesi yer almaktadır.

Ülkelere Destek Programı kapsamında EUROCONTROL ile ülkemiz arasındaki anlaşma doğrultusunda hava seyrüsefer alanında EUROCONTROL hizmetlerinin ülkemizde etkin şekilde uygulanması ve EUROCONTROL uzman personeli tarafından ihtiyaç duyulan alanlarda ülkemizdeki havacılık personeline destek verilmesi sağlanmaktadır. Ayrıca, Eurocontrol ile ülkemiz arasında pek çok ortak proje yürütülmekte ve birçok çalıştay ve seminer düzenlenmektedir.