Fas'ın Siyasi Görünümü

8. yy’dan itibaren çeşitli hanedanlar tarafından yönetilen Fas toprakları 1912’de Fransa ve İspanya’nın himayesi altına girmiştir. Fas, 1956'da bağımsızlığına kavuşmuş ve anayasal monarşi rejimiyle idare edilmeye başlanmıştır.

Fas'ta, küreselleşme, uluslararası sistemde Soğuk Savaş’ın son bulmasıyla ortaya çıkan yeni parametreler, toplumun demokratik açılım ve şeffaf yönetim talepleri karşısında 13 Eylül 1996 tarihli Anayasa referandumuyla bir değişim sürecine başlanmıştır.

Bilahare, Arap Baharı’yla birlikte hazırlanan yeni anayasa, 1 Temmuz 2011 referandumunda kabul edilmiştir. Böylece parlamentonun ve başbakanın çeşitli yetkilerinin artırıldığı anayasa, çağdaş demokrasilerde anayasal güvence altına alınan hak ve özgürlüklerin birçoğunu kapsamaktadır.

Fas Parlamentosu, milletvekillerinden oluşan Temsilciler Meclisi (TM) ve yerel yönetimler ile sivil toplum kuruluşlarının (meslek odaları, sendikalar ve işveren kuruluşu) temsilcilerinden oluşan Danışmanlar Meclisi (DM) olmak üzere iki kanatlı yapıya sahiptir. TM’nin 395 üyesi beş yıllığına halk tarafından doğrudan seçilmekte, DM’nin 120 üyesi ise Belediye Meclisleri, Bölge Konseyleri ve sivil soplum kuruluşları yönetimleri tarafından belirlenmektedir.

Fas’ta son genel seçimler 8 Eylül 2021 tarihinde yapılmıştır. Seçimler sonucunda 395 sandalyeli Temsilciler Meclisinde Ulusal Bağımsızlar Birliği (RNI) 102 sandalye elde etmiştir. Onu Özgürlük ve Modernlik Partisi (PAM) (87) ile İstiklal Partisi (81) takip etmiştir.

10 Eylül 2021 tarihinde Kral, Ulusal Bağımsızlar Birliği lideri Aziz Akhannouch’u yeni hükümeti kurmakla görevlendirmiştir. Yeni hükümet 7 Ekim 2021 tarihinde görevine başlamıştır. Yeni koalisyon hükümeti RNI, PAM ve PI tarafından kurulmuş olup, çok sayıda Parlamento dışından teknokrat Bakana da sahiptir.