Astana formatındaki Suriye konulu yüksek düzeyli toplantıların onsekizincisi 15-16 Haziran 2022 tarihlerinde Nur-Sultan’da düzenlenmiştir.
Toplantıda sahadaki durum ve terörizmle mücadele, siyasi süreçteki son gelişmeler ile insani yardım konuları ele alınmış; Ortak Bildiri yayınlanmıştır.
Bu çerçevede taraflar, Suriye’nin siyasi birliği ve toprak bütünlüğüne yönelik güçlü taahhütlerine ve Astana sürecinin Suriye meselesinin barışçı çözümünde öncü rolüne vurgu yapmıştır.
Taraflar, sınır ötesi saldırılar ve sızmalar dahil olmak üzere, komşu ülkelerin ulusal güvenliğini tehdit eden ayrılıkçı gündemlere karşı kararlılıklarını ifade etmiştir.
Taraflar, Suriye’de faaliyet gösteren terör örgütlerinin farklı isimler ve uzantıları adı altında artan varlığı ve saldırılarını kınamıştır. Suriye’nin kuzeyine ilişkin tüm düzenlemelerin fiilen uygulanmasının önemine dikkat çekmiştir.
Taraflar, terörle mücadele bahanesiyle hayata geçirilmeye çalışılan gayrı meşru, sözde “öz yönetim” teşebbüslerinin kabul edilemez olduğunu bir kere daha vurgulamıştır. Kuzey doğu Suriye’deki gayri meşru ve sözde “özyönetim“ girişimleri dahil olmak üzere terör oluşumlarını destekleyen ülkelerin eylemlerini kınamıştır.
Taraflar, Fırat Nehri’nin doğusundaki ayrılıkçı yapıların; buradaki yerel halkın barışçıl gösterilerinin şiddetle bastırılması, zorla silah altına alma ve eğitim alanındaki ayrımcı faaliyetler dahil olmak üzere sivillere yönelik artan baskı ve saldırılardan duyulan derin endişelerini beyan etmiştir.
Bu çerçevede, PKK/YPG terör örgütü ile mücadelede kararlılığımız ile sınırlarımızı korumak, halkımıza, güvenlik güçlerimize ve Suriyeli masum sivillere yönelik saldırıları engellemek için her türlü tedbiri almaktan imtina etmeyeceğimiz güçlü şekilde vurgulanmıştır.
Öte yandan taraflar, BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı uyarınca, Suriye ihtilafında siyasi çözüm sürecinin ilerletilmesine bağlılıklarını teyit etmiştir. Bu çerçevede, Anayasa Komitesi’nin müteakip turunun Suriyeli tarafların yapıcı yaklaşımıyla gerçekleştirilmesi hususunda çağrıda bulunmuşlardır.
Toplantı vesilesiyle, Astana Süreci çerçevesinde kurulmuş bulunan Zorla Alıkonan/Kaçırılan Kişilerin Serbest Bırakılması, Cenazelerin Takası ve Kayıp Şahısların Akıbetinin Tespitine İlişkin Çalışma Grubu da biraraya gelmiştir. Görüşmede, Çalışma Grubu tarafından yedinci proje çerçevesinde, gözaltında tutulan bazı kişilerin 13 Haziran’da karşılıklı olarak serbest bırakılmasından duyulan memnuniyet ifade edilmiş, çalışmaların ve işbirliğinin sürdürülmesi kararlaştırılmıştır.