Türkiye - Mısır Siyasi İlişkileri

Mısır’la ülkemiz arasındaki diplomatik ilişkiler 1925 yılında kurulmuş olup, 2025 yılı diplomatik ilişkilerimizin yüzüncü yıldönümüne tekabül edecektir. 1950 ve 1960’lar Soğuk Savaş dinamiklerinin ilişkilere yansıdığı bir dönem olmuştur. 1990’larda Soğuk Savaş’ın bitmesi ve Madrid Konferansı sonrasında Ortadoğu barış sürecinin etkisiyle Türkiye-Mısır ilişkiler daha olumlu bir seyir kazanmıştır.

Hüsnü Mübarek döneminde (1981-2011) iki ülke arasında kapsamlı ve yoğun ilişkiler geliştirilmiştir. Bu dönemde Türkiye’de yaşanan ekonomik dönüşüm ve ihracata dayalı ekonomi modeli, özellikle ekonomik ilişkilerin hareketlenmesini sağlamıştır.

Ülkemiz 25 Ocak 2011 Tahrir Devrimi sonrasında demokratik siyasi dönüşümü desteklemiştir. Cumhurbaşkanı Mursi’nin iktidarda olduğu bir yıl zarfında Mısır’la ilişkilerde ilave gelişmeler kaydedilmiştir.

3 Temmuz 2013’te Cumhurbaşkanı Mursi yönetimine son verilmesinin ardından iki ülke başkentlerinde diplomatik temsil 2023 Kasım ayından itibaren Maslahatgüzar düzeyinde yürütülmüştür.

2020 Ağustos ayı itibarıyla iki ülke arasında başlayan normalleşme girişimleri kapsamında, Dışişleri Bakan Yardımcıları başkanlığında 5-6 Mayıs ve 7-8 Eylül 2021 tarihlerinde ilki Kahire’de, ikincisi Ankara’da olmak üzere iki tur siyasi istişare gerçekleştirilmiştir.

Sayın Cumhurbaşkanımız ile Cumhurbaşkanı Sisi arasında Katar’daki Dünya Kupası marjında 20 Kasım 2022’de gerçekleşen görüşmeyle normalleşme süreci hız kazanmıştır.

Ülkemizde 6 Şubat 2023 tarihinde deprem felaketinin meydana gelmesi üzerine Mısır Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yayımlayarak taziye dileklerini paylaşmış ve Mısır’ın gerekli yardımları sunmaya hazır olduğunu açıklamıştır. Keza, 6 Şubat’ta Mısır Dışişleri Bakanı Shoukry, dönemin Dışişleri Bakanı Sayın Mevlüt Çavuşoğlu’nu, Cumhurbaşkanı Sisi ise 7 Şubat’ta Sayın Cumhurbaşkanımızı arayarak taziyelerini iletmişlerdir. 7 ve 22 Şubat’ta toplam 49 ton ilaç, tıbbi malzeme ve giysi taşıyan dört Mısır askeri nakliye uçağı ülkemize intikal etmiştir. Ayrıca, 22 ve 27 Şubat’ta Mersin Limanına ulaşan askeri gemilerle nakledilen yardımlarla birlikte Mısır devleti deprem felaketi nedeniyle ülkemize toplamda 1.208,5 ton yardım malzemesi göndermiştir.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Es Sisi’nin ülkemizdeki Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin sonuçlarına ilişkin olarak 29 Mayıs 2023 tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızı tebrik etmek için telefonla araması vesilesiyle gerçekleştirilen görüşmede diplomatik ilişkilerin Büyükelçi seviyesine yükseltilmesi hususunda mutabık kalınmıştır. Bu mutabakat çerçevesinde Kahire’de Maslahatgüzar olarak görev yapan Büyükelçi Salih Mutlu Şen ile aynı şekilde Ankara’da Maslahatgüzar olan Amr Elhamamy, 4 Temmuz’da yapılan ortak açıklamayla Büyükelçi olarak atanmışlardır. 27 Eylül 2023 tarihinde Mısır Büyükelçisi Elhamamy, 17 Aralık 2023 tarihinde ise Büyükelçi Şen güven mektuplarını Cumhurbaşkanlarına sunmuşlardır.

Sayın Cumhurbaşkanımız Yeni Delhi’deki G20 Zirvesi marjında Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile 10 Eylül 2023 tarihinde yüzyüze bir görüşme gerçekleştirmiştir.

Sayın Bakanımız 13-14 Ekim 2023 tarihlerinde Kahire’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Sayın Bakanımız ayrıca 21 Ekim 2023 tarihinde Kahire’de Gazze’deki gelişmeler, Filistin davasının geleceği ve barış süreci konulu Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’ne hitap etmiştir.

Sayın Cumhurbaşkanımız ise 11 Kasım 2023 tarihinde Riyad’da düzenlenen Gazze konulu İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Arap Birliği Ortak Zirvesi marjında Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile ikili görüşme gerçekleştirmiştir. Anılan görüşmede iki ülke arasında Cumhurbaşkanı düzeyinde ziyaretlere tekrar başlanması ve ikili işbirliği mekanizmalarının tekrar canlandırılması hususlarında mutabakata varılmıştır.

Sayın Cumhurbaşkanımız 14 Şubat 2024 tarihinde Mısır’a resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Ziyaret sırasında Türkiye ile Mısır Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin iki ülke Cumhurbaşkanları eşbaşkanlığında toplanacağına ilişkin mutabakatı ilan eden Ortak Bildiri Sayın Cumhurbaşkanımız ve Mısır Cumhurbaşkanı Sisi tarafından imzalanmıştır. Düzenlenen Ortak Basın Toplantısında iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin her alanda geliştirilmesi ve ticaret hacminin 15 milyar Dolara çıkartılması hedefi teyit edilmiş, Cumhurbaşkanı Sisi, Sayın Cumhurbaşkanımızın davetine icabetle ülkemizi ziyaret etmeyi planladığını açıklamıştır. İki ülke arasında ilişki ve işbirliklerinin çeşitlendirilerek geliştirilmesi amacıyla karşılıklı temas ve ziyaretler devam etmektedir. Temaslarda, ikili ilişkilerimizin gündemindeki konuların yanısıra Gazze başta olmak üzere bölgesel meseleler de ele alınmaktadır.