1960-1991 yılları arasında ekonomik ve ticari açıdan Doğu Afrika’nın en önemli ülkeleri arasında yer alan Somali 1991 yılında Siad Barre’nin Cumhurbaşkanlığı’ndan indirilmesinin ardından iç savaşa sürüklenmiştir. Savaşta, Doğu Afrika’nın önemli ticaret merkezleri konumunda olan Mogadişu, Kismayo, Bosaso ve Berbera limanları da eski konumlarını yitirmiştir.

Somali’nin ekonomisinde tarım ve hayvancılık başta olmak üzere, Somali diasporasının gönderdiği finansal yardımlar ve telekomünikasyon önemli bir yer tutmaktadır. Ülkede üretilen milli hasıla ve işgücünün yaklaşık %65’i tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Ülke nüfusunun %90’ı 40 yaş altında olup, bu genç nüfusun ezici bir çoğunluğu (erkeklerde % 61, kadınlarda %74) işsizlik sorunuyla karşı karşıyadır.

Uluslararası finans kuruluşlarının verilerine göre, 2019 yılında Somali’nin GSYİH’sı 4,942 milyar ABD Dolarına ulaşmış olup, kişi başına düşen milli gelir 320 ABD Dolarıdır. Ülke ekonomisinin büyüme hızı 2019 yılında %2,9 olarak kaydedilmiştir.

İç savaş sürecinde altyapı ve binalarının büyük bir bölümü yıkılan Somali’de tekrar istikrarın yakalanmasının ardından inşaat sektöründe ciddi bir talep yaşanması beklenmektedir.

Somali, enerji ihtiyacını karşılama konusunda ithal petrol ürünlerine bağımlı durumdadır.

Uluslararası toplum tarafından Somali’de devletin tüm kurumlarıyla yeniden yapılanmasının desteklenmesi maksadıyla 2013-2016 yıllarında yürütülen “New Deal/Yeni Düzen” süreci kapsamında Somali’ye çeşitli alanlarda kalkınma yardımları yapılmıştır. 2017-2020 döneminde de bu çalışmaların sürdürülmesine yönelik olarak Somali Federal Hükümeti ile uluslararası toplum arasında Yeni Ortaklık Anlaşması imzalanmıştır.

Başta Birleşmiş Milletler olmak üzere uluslararası kuruluşların desteğiyle Somali Hükümeti tarafından ülkenin önceliklerini içeren bir “Ulusal Kalkınma Planı” hazırlanmıştır.

Uluslararası Para Fonu (IMF) ile Somali Hükümeti arasındaki ilişkiler 2013 yılında yeniden tesis edilmiş olup, 2015 yılında IMF tarafından 25 yıl aradan sonra ülkede ilk kez İzleme Programı başlatılması kararlaştırılmıştır. Somali tarafı, IMF ve Dünya Bankası kaynaklarına erişim imkânı ve geçmişten kalan borçlarının (yaklaşık 6 milyar ABD doları) silinmesini sağlayacak Yakın İzleme Programı çerçevesinde önemli ilerlemeler kaydetmiş, kamu gelirlerinin artırılması hususunda kararlı adımlar atmıştır. 2018 yılı Eylül ayı içerisinde hem Dünya Bankası hem de IMF Somali’nin ekonomik bağlamda kaydettiği gelişmelere ilişkin raporlar yayınlamış, bu raporlara müteakiben Avrupa Birliği, Somali’ye 100 milyon Avro bütçe desteği vereceğini açıklamıştır.

Son olarak, IMF tarafından 25 Mart 2020 tarihinde Somali'nin Ağır Borçlu Yoksul Ülkeler (HIPC) girişimi kapsamında borçlarının silinmesine yönelik yardım almaya hak kazandığı açıklanmıştır. Bunun üzerine, Somali'nin dış borçlarının silinmesi sürecine ilişkin Paris Kulübü üyesi ülkeler arasında gerçekleştirilen görüşmeler sonucunda Somali'nin 1,4 milyar ABD doları değerinde borcunun silinmesinin kararlaştırıldığı, sözkonusu karar ile Somali'nin Paris Kulübü üyesi ülkelere olan toplam borcunun %67'sinin silindiği bildirilmiştir.