Türkiye-Birleşik Krallık İlişkileri

Osmanlı İmparatorluğu döneminde düzenli diplomatik ilişki tesis edilen ilk ülkeler arasında, Birleşik Krallık da yer almaktadır. İngiltere’nin Osmanlı İmparatorluğu nezdinde atadığı ilk Büyükelçisi William Harborne, 1583 yılında İstanbul’a gelmiş; Yusuf Agâh Efendi ise, 1793 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun Londra Büyükelçisi olarak göreve başlamıştır.

Türkiye - Birleşik Krallık, NATO müttefiki ve AB üyesi olan önemli Avrupalı ortaklar olarak muhtelif uluslararası ve bölgesel konularda müşterek bakış açısına sahiptir. Türkiye ve BK ilişkileri, tarihten gelen köklü bağların da etkisiyle, çok boyutlu yapıya sahiptir. İki ülke işbirliğinde, Orta Doğu’da yaşanan gelişmeler, Kıbrıs, ülkemizin Avrupa Birliği (AB) üyelik süreci ile Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılması (Brexit) ertesindeki yeni ilişkiler düzeni, güvenlik ve terörizmle mücadele alanında işbirliği, düzensiz göç, ekonomik ve savunma sanayii işbirliği, ikili temasların gündemindeki öncelikli konulardır.

"Türkiye - Birleşik Krallık Stratejik Ortaklık Belgesi", dönemin Birleşik Krallık Başbakanı David Cameron'ın 26 - 27 Temmuz 2010 tarihlerinde ülkemize gerçekleştirdiği ziyaret sırasında gözden geçirilerek yenilenmiş ve (dönemin Başbakanı olarak)Sayın Cumhurbaşkanımız ile Başbakan Cameron tarafından imzalanmıştır.

Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki ikili ilişkilere sivil toplumun da katılımıyla yeni bir kurumsal boyut katmak amacıyla bir iletişim platformu olarak 2011 yılında tasarlanan Türk - İngiliz Tatlıdil Forumu’nun yedinci ve son toplantısı, 11 - 13 Mayıs 2018 tarihleri arasında Birleşik Krallık’ın Reading şehrinde gerçekleştirilmiştir. Tatlıdil Forumu’nun müteakip (8’inci) toplantısının önümüzdeki dönemde düzenlenmesi hususunda görüşmeler sürdürülmektedir.

2023 verilerine göre, Birleşik Krallık, en çok ihracat yaptığımız dördüncü ülke konumundadır. 2023 yılı ikili ticaret hacmi 19,5 milyar Dolar’a ulaşmıştır.

Öte yandan, 1 Ocak 2021 tarihli Birleşik Krallık-AB Ticaret ve İşbirliği Anlaşmsı çerçevesinde, ülkemiz ile Birleşik Krallık arasında 29 Aralık 2020 tarihinde Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzalanmıştır. Sözkonusu anlaşma ile ekonomik ve ticari ilişkilerimizde devamlılık, belirginlik ve öngörülebilirlik sağlanmıştır. STA’nın daha fazla tarım tavizi, hizmetler ve yatırımları da içerecek şekilde genişletilmesi konusunda çalışmalar sürmektedir.

2023 yılında Birleşik Krallık’tan ülkemize gelen turist sayısı yaklaşık 4 milyonu bulmuştur.

Londra Başkonsolosluğumuzun kayıtlarına göre 236.933, Edinburg Başkonsolosluğumuzun kayıtlarına göre 9.646 kayıtlı Türk vatandaşı bulunmakta; kayıtsız vatandaşlarımız ve Kıbrıslı Türklerle birlikte toplam vatandaş ve soydaş sayımızın ise 400.000’e yakın olduğu tahmin edilmektedir.