“3+3” Bölgesel İşbirliği Platformunun üçüncü toplantısı, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ekselansları Sayın Hakan Fidan'ın daveti üzerine, Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ekselansları Sayın Ceyhun Bayramov, Ermenistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ekselansları Sayın Ararat Mirzoyan, İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ekselansları Sayın Seyid Abbas Arakçi ve Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Ekselansları Sayın Sergey Lavrov'un katılımlarıyla 18 Ekim 2024 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirilmiştir.^[1]

Toplantıda, Bakanlar:

1- Moskova ve Tahran'da 3+3 formatında gerçekleştirilen daha önceki toplantıları hatırlatmışlardır.

2- Bölgesel ve uluslararası barış ve istikrarı tehlikeye atan mevcut karmaşık gelişmeler karşısında 3+3 Bölgesel İşbirliği Platformu'nun yeniden toplanmasının önemini vurgulamış ve 3+3 formatı bünyesinde iş birliğinin daha da arttırılması konusunda mutabık kalmışlardır.

3- Karşılıklı çıkarların gerçekleştirilmesine yönelik ortak gayretlerden doğan iyi komşuluk ilişkilerine sahip olunmasının hayati gerekliliği ışığında, Birleşmiş Milletler Şartı'nın tüm ilkeleri temelinde; anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözümünün, egemenliğe saygının, siyasi bağımsızlığın, toprak bütünlüğünün, uluslararası alanda tanınan sınırların dokunulmazlığının, içişlerine karışmamanın, güç kullanma tehdidinin veya kullanımının yasaklanmasının ve insan haklarına saygının önemini bir kez daha teyit etmişlerdir.

4- Bölge Ülkelerinin birincil rolü doğrultusunda ve diyaloğun, bölgesel iş birliği fırsatlarının değerlendirilmesinin ve öne çıkan uluslararası meseleler hakkında samimi bir şekilde görüş alışverişinde bulunabilmenin önemini vurgulayarak bölgeyi ilgilendiren önemli konuları ele almışlardır.

5- Bölgedeki tüm ülkeler arasındaki ilişkilerin normalleşmesi ve gelişmesi yönündeki olumlu dinamikleri takdirle karşılamışlardır.

6- Bölgesel ekonomik iş birliğinin bölgesel güven inşasında, refahta ve istikrarda oynadığı yapıcı rolü ve bunun da ihtilaflı konuları dönüştürerek ekonomik ve ticari kalkınma fırsatları sunma yoluyla tüm bölge halklarına fayda sağladığını belirterek; ulaşım, iletişim, ticaret, enerji, yatırım ve bağlantısallık alanlarında daha fazla iş birliği fırsatının araştırılması konusunda mutabık kalmışlardır.

7- Eğitim, bilim, turizm, kültür ve spor alanlarında ortak projelerin teşvik edilmesi amacıyla kültürel iş birliğinin ve halklar arası temasların önemini vurgulamışlardır.

8- İkili görüşmelerin sürdürülebilir bölgesel barış ve ekonomik kalkınmaya yönelik çok taraflı istişareleri tamamlayıcı nitelikte olacağı konusunda mutabık kalmıştır.

9- 3+3 Platformunun kapılarının Gürcistan’ın katılımına daima açık olacağını yinelemişlerdir.

10- Orta Doğu'da tırmanan duruma ilişkin görüş alışverişinde bulunmuş, BM Şartı ve uluslararası insancıl hukuk ilkelerinin bölgesel barış ve güvenliği tehlikeye atabilecek ciddi ihlallerini şiddetle kınamış, uluslararası hukuka saygı gösterilmesi, derhal ateşkes yoluyla tüm saldırganlıklara ve zulümlere son verilmesi ve etkilenenler için insani yardıma engelsiz erişim çağrısında bulunmuşlardır.

11 - Bölgemize yakın alanlarda terör ve suç faaliyetlerindeki artışı kabul ederek, ilgili BM Güvenlik Konseyi kararları uyarınca terörizmin her türüne ve tezahürüne karşı iş birliği yapma taahhütlerini ifade etmişlerdir.

12- “3+3” Bölgesel İşbirliği Platformunun düzenli bakanlar toplantılarının ve ortak ilgi alanlarındaki istişarelerin, bölgede güven ve iş birliği ortamının geliştirilmesi ve sağlamlaştırılması açısından taşıdığı önemin altını çizmişlerdir.

13- Bir sonraki toplantının yeri ve tarihinin diplomatik kanallar aracılığıyla kararlaştırılması hususunda mutabık kalmışlardır.

Azerbaycan Cumhuriyeti, Ermenistan Cumhuriyeti, İran İslam Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanları, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı’na ev sahipliği ve toplantının başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi dolayısıyla teşekkür etmişlerdir.

İstanbul, 18 Ekim 2024

^[1] Ülkelere tüm atıflar alfabetik sıra uyarınca yapılmıştır.