(İngilizce orijinal metnin gayrıresmi Türkçe tercümesidir.)
Bizler, Suriye toplumunun tüm kesimlerini, siyasi ve sivil güçlerini, etnik, mezhepsel ve sosyal gruplarını temsil eden Suriye Ulusal Diyalog Kongresi delegeleri olarak, vatanımızın silahlı çatışmadan ve sosyal ve ekonomik yıkımdan kurtarılması, bölgesel ve uluslararası mecralarda itibarının yeniden tesis edilmesi, tüm vatandaşları için temel hak ve özgürlüklerin ve en önemlisi, şiddet ve terörden arındırılmış müreffeh ve özgür bir yaşama hakkının sağlanması gerektiği hususlarında ortak bir anlayışa ulaşmayı başararak halkımızın yedi yıldır maruz kaldığı ızdıraba son vermek gayesiyle, dost Rusya Federasyonu'nun daveti üzerine Soçi şehrinde biraraya geldik. Bu müstesna gayeye ulaşmanın tek yolu vatanımızın sorunlarının aşağıdaki ilkeler temelinde siyasi çözüme kavuşturulmasıdır:
1. Suriye Arap Cumhuriyeti’nin / Suriye Devleti’nin egemenliğine, bağımsızlığına, toprak bütünlüğüne ve birliğine saygı ve tam bağlılık. Suriye halkı işgal altındaki Golan tepelerinin BM Şartı ve uluslararası hukuka uygun tüm hukuki imkânlarla geri alınmasına bağlı kalmaya devam etmektedir.
2. İçişlerine karışmama ilkesi çerçevesinde Suriye’nin ulusal egemenliğinin eşitliğine ve egemenlik haklarına saygı ve tam bağlılık. Suriye uluslararası toplum ve içinde bulunduğu bölgesi nezdinde, Arap dünyasının bir mensubu olma niteliği de dahil olmak üzere, BM Şartı’na, amaçlarına ve ilkelerine uygun şekilde tüm rolünü üstlenmelidir.
3. Suriye halkı, ülkesinin geleceğini demokratik yollarla seçim sandıkları aracılığıyla tek başına belirlemelidir ve hiçbir dış baskı veya müdahaleye maruz kalmaksızın, Suriye’nin uluslararası hak ve sorumlulukları çerçevesinde siyasi, ekonomik ve toplumsal sistemini seçme hakkına sahip olmalıdır.
4. Suriye Arap Cumhuriyeti / Suriye Devleti demokratik; mezhep ayrımcılığı yapmayan; din, etnik köken ve cinsiyet farkı gözetilmeksizin hukukun üstünlüğüne, güçler ayrılığına, yargının bağımsızlığına, tüm vatandaşların tam eşitliğine, Suriye toplumunun kültürel çeşitliliğine ve inanç özgürlüğü de dahil olmak üzere kamu özgürlüklerine tam saygı ve koruma sağlayan; ulusal kanunlar karşısında şeffaf, kapsayıcı ve hesap verebilir niteliklere sahip; suç, yolsuzluk ve kötü yönetimle mücadele için etkin tedbirleri alan bir hükümet şekli bulunan; siyasi çoğulculuk ve eşit vatandaşlık temelinde bir devlet olmalıdır.
5. Suriye; ulusal bütünlüğe, sosyal barışa ve yerel yönetimlerde adil temsile dayalı kapsamlı ve dengeli kalkınmaya bağlı bir devlettir.
6. Kamu altyapısının ve mülkiyet haklarının korunması ve hiçbir ayrımcılık yapmadan kamu hizmetlerinin tüm vatandaşlara ulaştırılması da dahil olmak üzere ve gerektiğinde reformlar yapmak suretiyle, hükümet ve yerel kurumlar iyi yönetişim ve cinsiyet eşitliği konularında en yüksek standartlara uygun şekilde sürekli ve gelişen performansa sahip olmalıdır. Vatandaşlar kamu kurumlarıyla ilişkilerinde hukuka, insan haklarına ve özel-kamu mülkiyet haklarına tam riayet edecek şekilde etkin bir mekanizmadan istifade edebilmelidir.
7. Güçlü, birleşik ve liyakata dayanan ve görevini anayasa ile en yüksek standartlara uygun şekilde yerine getiren ulusal bir ordu. Görevleri: hukukun üstünlüğüne tabi şekilde ulusal güvenliği muhafaza edecek istihbarat ve güvenlik kurumlarına sahip olarak ulusal sınırları ve halkı dış tehditlerden ve terörizmden korumak; anayasaya ve kanunlara uygun şekilde hareket etmek ve insan haklarına saygı göstermek. Güç kullanımı ilgili devlet kurumlarının yetki ve imtiyazında olacaktır.
8. Her tür terörizmin, fanatikliğin, aşırıcılığın ve mezhepçiliğin tamamen reddi, bunlarla ve bunların yayılmasına imkân sağlayan durumlarla etkin mücadele.
9. İnsan haklarına ve özgürlüklere saygı gösterilmesi ve korunması; ırk, din, etnik köken, kültür, dil, cinsiyet veya herhangi bir başka fark gözetmeksizin eşit haklar sunmak ve fırsat eşitliği sağlamak; kriz dönemleri başta olmak üzere, bunların korunması için etkin mekanizmalara sahip olmak; kadınların siyasi ve eşit haklarına ve fırsat eşitliğine gereken saygıyı göstermek; kurumlarda ve karar alma yapılarında kadınların temsilini ve katılımlarını temin etmek üzere etkin tedbirler almak; kadınlar için eşitlik hakkını ve en az %30 temsil oranı sağlamayı hedefleyen mekanizmalara sahip bulunmak.
10. Suriye toplumuna, ulusal kimliğine, çeşitlilik tarihine, toplumun çeşitli unsurlarının birarada yaşaması, ulusun ve çeşitli kültürlerinin kültürel mirasının korunması da dahil olmak üzere tüm dinlerin, medeniyetlerin ve geleneklerin Suriye’ye sundukları katkılara ve değerlere yüksek kıymet atfetmek.
11. Fakirlikle mücadele etmek ve ortadan kaldırmak; yaşlılara ve özel ihtiyaç sahibi kişiler, yetimler ve savaş mağdurları da dahil olmak üzere diğer zayıf kesimlere destek sunmak; yerlerin edilmiş tüm kişilerin ve mültecilerin güvenlik ve barınmalarını sağlamak, evlerine ve topraklarına gönüllü ve güvenli dönüş haklarını korumak.
12. Kültürel mirasın kasıtlı tahrip edilmesine ilişkin UNESCO beyanı ve çevre sözleşmeleri çerçevesinde, gelecek nesiller için ulusal mirası ve çevreyi korumak.
Şerefli Suriye halkının temsilcileri olan bizler, korkunç acılar yaşamış ve uluslararası terörizme karşı mücadele edecek gücü bulmuş olarak, işbu belgeyle anavatanımızın esenliğini ve refahını tekrar tesis etme ve her birimizin saygın ve rahat bir hayata kavuşmasını sağlama kararlılığımızı beyan ediyoruz.
Bu amaç doğrultusunda, Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti ve geniş temsilli muhalefet heyetinden oluşan bir anayasa komitesinin 2254 sayılı BMGK Kararı çerçevesinde BM himayesinde siyasi çözüme katkı sağlamak amacıyla bir anayasal reform taslağı oluşturmasında mutabık kaldık.
Anayasa Komitesi asgari olarak; Hükümet, Suriyeliler-arası görüşmelerde yer alan Muhalefet temsilcileri, Suriye uzmanları, sivil toplum, bağımsızlar, aşiret liderleri ve kadınlardan oluşacaktır. Suriye’nin etnik ve dini unsurlarının uygun oranda temsil edilmesinin sağlanmasına özen gösterilecektir. Anayasa Komitesi’nin yetkilerine, tüzüğüne, hükümlerine, usul kurallarına ve oluşum kriterlerine ilişkin nihai mutabakata BM önderliğinde yürütülen Cenevre sürecinde varılacaktır.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’ne, Anayasa Komitesi’nin Cenevre’deki çalışmalarına destek olması amacıyla Suriye Özel Temsilcisi’ni görevlendirmesi çağrısında bulunuyoruz.
Soçi, 30 Ocak 2018