Afrika Gününü Kutlamak

Bugün, Kıta'da ve Türkiye'de Afrika Günü'nü coşkuyla kutluyoruz.

25 Mayıs 1963 tarihinde Afrika halklarının tek çatı altında bir araya gelmesini takdirle hatırlamaktayız. Bu gün, bağımsızlık ve özgürlük için zorlu bir yolculuğa, Kıta'nın dayanışma ve birliğini temel alan ortak bir bilince işaret etmektedir. Ardından gelen yıllarda bu ruhla, güçlü ve geniş kitleler tarafından takdir görmüş Afrika Liderlerinin çabalarıyla elde edilen başarı öyküsü, Kıta'nın parlak geleceğinin kanıtıdır.

Sömürge zamanlarında karşılaşılan tarihe geçmiş adaletsizliklere, doğal afetlere ve kıtlığa küresel çaptaki ilgisizliğe ve kabul edilemez dış müdahalelere rağmen, Afrika uluslarının bu muazzam zorluklara dayanma gücü olağanüstü ölçüdedir. Afrika Kıtası, genç ve dinamik nüfusu, engin kaynakları, zengin ve köklü kültürü ve tarihi ile 21. yüzyılda daha adil, daha hakkaniyetli ve daha iyi bir dünya için muazzam bir potansiyel vaat etmektedir. Afrika umut demektir ve biz bu yolculukta Afrika’nın ortağıyız.

Türkiye ayrıcalıklı bir konuma sahiptir. Son 20 yılda Türkiye, sayıları her geçen gün artan Afrika ülkeleri diplomatik temsilciliklerinin yanı sıra, öğrenciler, iş insanları ve turistlerden oluşan dinamik Afrika diasporası ile bölgesinde bir “Afrika merkezi” haline gelmiştir. Kıta’daki 44 Büyükelçiliğimiz ve Ankara'daki 37 Afrika ülkesi Büyükelçiliği, Afrika Günü'nü bizim için daha anlamlı kılmaktadır.

Afrika ülkeleri bizi güvenilir bir ortak ve yakın bir dost olarak görmektedir. Afrikalı muhataplarımızı, sıklıkla Afrikalı liderleri, her ay Ankara'da ağırlamak bizim için memnuniyet kaynağıdır. Afrika'ya yapılan ziyaret sayısı bakımından Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ilk sıradadır.

Türk Hava Yolları, Afrika'yı dünyanın geri kalanıyla yeniden buluşturmayı sürdürmekte ve salgının etkilerinden kurtularak halihazırda 35 Afrika ülkesinde 44 noktaya seferler düzenlemektedir. Her yıl verilen yüzlerce Türkiye Bursları sayesinde Türkiye'nin dört bir yanındaki üniversitelerde Afrikalı öğrencilerin varlığı her geçen gün artmaktadır. Bugüne kadar Türkiye, 15 binin üzerinde Afrikalı öğrenciye burs vermiştir.

Afrika Birliği'nin (AfB) stratejik ortağı olarak 2008, 2014 ve 2021 yıllarında üç Türkiye-Afrika Ortaklığı Zirvesi düzenledik. Üçüncü Ortaklık Zirvesi, 16-18 Aralık 2021 tarihlerinde 38 Afrika ülkesinin katılımıyla İstanbul'da "Birlikte Kalkınma ve Refah için Güçlendirilmiş Ortaklık" teması altında gerçekleştirilmiştir. Halen, Zirvede onaylanan kararları, tüm Afrikalı dostlarımızla yakın işbirliği içinde, Kıta ile ilişkilerimizi yepyeni ve daha yüksek bir seviyeye taşımak için şevkle uyguluyoruz. AfB ve Afrika bölgesel teşkilatlarıyla halihazırda artan işbirliğimizden, BM ve İİT gibi diğer uluslararası platformlarda karşılıklı olarak yararlanmayı hedefliyoruz.

Türkiye, BM Teknoloji Bankası'na da ev sahipliği yaparak BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin uygulanmasında En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ’ler) için önemli bir kalkınma ortağı olmaktan gurur duymaktadır. Afrika ülkelerinin, teknoloji ve inovasyon kapasitelerini oluşturma ve geliştirme konusunda Teknoloji Bankası'nın hizmetlerinden yararlanacakları birçok husus bulunmaktadır.

Küresel konulardaki ortak vizyonumuz, Türkiye-Afrika ilişkilerinin gelişmesinde de önemli rol oynamaktadır. Bu çerçevede, Türkiye, etkin çok taraflılık ve BM’nin yapısal reformu konusunda Afrika ülkeleri tarafından uzun zamandan beri savunulan küresel düzen için aynı temel beklentileri paylaşmaktadır. Bu bağlamda, Afrika ülkelerinin BM Güvenlik Konseyi'ndeki temsilini artırmak da dahil olmak üzere, Kıta'ya yönelik olarak geçmişte yapılan haksızlıkların ele alınması gerekmektedir.

Afrika’da barış, istikrar ve güvenliği korumak için çaba harcamak ortak bir sorumluluktur. Bu amaçla, uzun süre terörizmle mücadele etmiş bir ülke olarak, Üçüncü Ortaklık Zirvesi Bildirisi'nde de ilan edildiği üzere, terörizmin her türlü biçimi ve tezahürleriyle, şiddet içeren aşırıcılık ve radikalleşmeyle mücadele etmek ve bunları ortadan kaldırmak için AfB ile işbirliğimizi güçlendirmeye kararlıyız.

Afrika ülkeleriyle ekonomik işbirliğimiz her geçen gün artmaktadır. Son yirmi yılda ticaret hacmimiz neredeyse yedi kat artarak, 2021 yılı sonunda 34,5 milyar Dolar’a ulaşmıştır. Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi (AfCFTA) Sekreterliği ile imzaladığımız İşbirliği Mutabakat Zaptı, bu hacmi daha da genişletecektir. Bununla birlikte, hedefimiz ticaretin ötesindedir. Türkiye, Afrikalı dostlarının eşit ortaklık ve karşılıklı saygı temelli kapsayıcı, adil ve sürdürülebilir kalkınma ve refah arayışını desteklemiştir ve desteklemeye devam edecektir. Bu kapsamda “kazan-kazan” ilkemizi her fırsatta vurgulamaktayız.

Kıtanın gelişimine ivme kazandırmak için Afrika Birliği'nin sunduğu güçlü ve yenilikçi politika ve programları takdir ediyoruz. Gündem 2063, Kıtanın potansiyelini açığa çıkarabilecek, herkese umut ve refah getirebilecek, ülkemizin de kuvvetle desteklediği en önemli programdır. Hükümetimiz ve resmî kurumlarımız bu doğrultuda çalışmalar yürütmektedir. Kıta genelindeki 22 temsilcisi aracılığıyla Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve Türk Kızılay’ı, Sahra Altı Afrika'da milyonlarca Dolarlık sürdürülebilir kalkınma projelerine ve ayni yardımlara öncülük etmiştir. Yunus Emre Türk Kültür Merkezleri, 7 Afrika ülkesinde, Maarif Vakfı ise 191 kurumuyla 25 Afrika ülkesinde eğitim hizmeti vermeye devam etmektedir.

Türkiye, en çalkantılı zamanlarda bile Kıta ile dayanışma içinde olmayı sürdürmüştür. Salgın döneminde aşı bağışları dâhil, Afrikalı dostlarımızı destekledik.

Yüzyıllardır süregelen tarihi, kültürel ve beşeri ilişkilerimiz sayesinde, güçlü ortaklar olarak Afrika ülkeleriyle birlik ve dayanışma içinde bulunmaya devam edeceğiz.

Afrika Günü herkese kutlu olsun!